دل خانه ی خداست
عرفای بزرگ دل را بیت الله نامیده اند، و آن ناظر بر یکی از احادیث قدسی است که در آن حضرت حق می فرماید؛لم یسعنی سمائی و لا ارضی ولکن یسعنی قلب عبدی المؤمن؛ آسمان و زمین وسعت وجود مرا ندارد، ولی قلب بنده مؤمن من جایگاه من است.»
از آن روی وقتی یکی از زائران بیت الله الحرام به بایزید بسطامی رسید، بایزید از او پرسید قصد کجا داری و با خود چه داری؟ آن زائر شیفته گفت: قصد تشرف به حج دارم و با من هفت دینار است. بایزید گفت: دینارها را به من بده و هفت بار دور من بچرخ... یعنی کعبه ی دل از کعبه ی گل اولی تر است!
و خدای از زمان خلق کعبه در آن در نیامده است و حال آن که از زمان خلق دل یک آن از آن بیرون نبوده است! و نفخت فیه من روحی.
مقصد حقیقت است و باقی وسیله و بهانه! شریعت و طریقت به مثابه ی پوست است و حقیقت به مثابه ی مغز. و قلندر شبستر شیخ محمود شبستری چه نیکو فرموده است؛ نظر را نغز کن تا نغز بینی/ گذر از پوست کن تا مغز بینی
خواجه عبدالله انصاری عزیز هم در این نفحات رحمانی نظر بر مغز دارد و بر گذر از پوست تاکید می فرماید.
روزه ی تطوع، صرفه ی نان است.
نمازِ تهجّد، کارِ پیرزنان است.
حج کردن، تماشای جهان است.
نان دادن، کار جوانمردان است.
دلی به دست آر، که کار آن است!
اگر بر روی آب روی، خسی باشی.
اگر به هوا پری، مگسی باشی.
دلی به دست آر تا کسی باشی.
خواجه عبدالله انصاری
