قلندر و قلعه

...  ای جوانمرد! ،از کدامین بلاد این سرزمینی؟!... انگار که عرب نیستی؟...

-  نه!  من از بلاد عجم هستم، از ایران! ، از پارس! ،  از سهرورد!...

- از سهرورد؟!!...سهرورد از کجاست که شهرت  بزرگمردانش تا بدین سوی جهان نیز رسیده است؟!...

 - سهرورد ، شهری است کوچک  در سرزمین فارس،  بین همدان و ری.

-  اینجا چه می کنی و کارت چیست؟

-  قلندر ِ دربه در و  آواره‏ ای هستم که به سان آن کولی صد ساله ، به دنبال گوهری کمیاب ، گرد جهان می‏گردم!... گرچه هرچه بیشتر می گردم ، کمتر می یابم!....

-  از دیار شما ، از سهرورد، نام بزرگمردی "یحیی"نام را بسیار شنیده ام :  "سهروردی"! ، او  را می‏شناسی؟!...کُنیه اش: "ابوالفتوح" ، و لقبش به خاطر فراست و تیزهوشی بسیارش "شهاب ‏الدین"؟

-  نه!، نه! ، نه!.... ، هرگز او را نمی شناسم!...

-  چگونه او را نمی شناسی؟!...مگر هم اینک نگفتی "سهرورد" شهر کوچکی است؟!...و مگر آن بزرگمرد که در عنفوان جوانی و شباب،  شهرتش از مرزهای بلاد عجم  فراتر رفته و جلوه ای عالمگیر یافته است ، همشهری  تو نیست؟!...

-  بلی!  او ، نه فقط  همشهری من ، که هم خانۀ من ، و حتی هم جان من است!...امّا  تو پرسیدی که آیا "او" را می شناسم؟ و من پاسخ دادم که : نه ، هرگز نمی شناسمش!! ، چراکه شناختن  "او" ، همان گوهر نایابی است که به خاطر آن آوارۀ غُربت شده ام و در جستجوی آن از شهر و دیارم جلای وطن کرده ام!....، گوهر نایاب من ، همین خودشناسی است ، که هنوز هم نیافته امش!

-  ای داد ِ بیداد!... ای وای بر من!... چگونه تو را نشناختم ای جوان!... تو خود ِ  "سهروردی" هستی!!!... تو "شیخ اشراقی!!!....پس چگونه است که خود را "قلندری آواره" و "دربدری همیشگی" و "کولی ای صد ساله" می خوانی؟!.... بگذار من ِ پیرمرد ِ ریش سفید ، بر پایت بیافتم و قدم و مقدمت را غرق در بوسه سازم ، ای پیشوای اشراقیون ِ عالم تا قیام ِ قیامت!.....»

بخشی از رُمان ِ مشهور "قلندر و قلعه"  اثر استاد فرزانه ام دکتر سید یحیی یثربی