رساله ی پژوهشیه (به مناسبت هفته ی پژوهش)

 رساله ی پژوهشیه

در ادبیات ملل مختلف حکایت مشابهی با این مضمون وجود دارد که چند نفر رند موفق به فریفتن حاکم قدرقدرت قوی شوکت عدیم المثال می شوند و ادعا می کنند که در هنر درزی گری بی همتا هستند و جهت خدمت به ذات پاک همایونی می خواهند لباسی بی نظیر برای حضرتش بدوزند که چشم زمین و زمان از دیدنش خیره بماند...منتهی این لباس از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است و آن اینکه جز حلال زاده ها کسی قادر به دیدن آن لباس بی نظیر نیست!

حاکم قوی شوکت نیز با همه ی جاه و جبروت و عقل وشعورش خام رندان می شود و آن حضرات به جای دوختن لباس معهود برای حاکم، آشی برایش می پزند که ده وجب روغن تاریخ مصرف گذشته رویش می ایستد و آنچه نبایست اتفاق بیفتد، اتفاق می افتد...آن گاه خیل عظیم مردم می مانند و بودجه ی هنگفت مصرف شده غیر قابل بازگشت به بیت المال با حاکمی مکشوف العورة که از قضا هیچ کس هم از ترس متهم شدن به حرام زادگی جرات اظهار حقیقت را ندارند...و رندان مشعوف از بازی به آسانی برده ی خود به ریش همه می خندند و ...

اکنون سالهاست که در اواخر آذرماه هفته ای را با نام هفته ی پژوهش گرامی می دارند و روز 25 آذر ماه را روز ملی پژوهش نامیده و در چنان روزی همایش ها برگزار می کنند و بعضی ها را به زور بزرگ می دارند و پژوهش گر نمونه معرفی می کنند و خرج ها روی دست مردم می گذارند و سر انجام هر کس گزارشی به فراخور پست و مقامش برای بالادستی های خود تهیه می کند و می فرستد و تمام، تا سال بعد...

می گویند عشق را نشانی است، و عاشقی پیداست از زاری دل و عشق شوری در نهاد بعضی ها می نهد و جانشان را در بوته ی سودا می گذارد و می گدازدشان و الخ... با این حساب باید پژوهش و پژوهش گر را نیز نشانی بوده باشد که با آن نشان قابل تمیز و تشخیص از دیگران بوده باشد، در رفتارش، گفتارش، سلوکش، شیوه ی زیستنش، اندیشه اش،و چه می دانم در بسیاری چیزهایش... و اولی تر از آن جامعه ی پژوهش محور را نیز می باید مشخصه های مشهودی بوده باشد که از یک فرسخی و در یک نگاه بتوان به آن پی برد و متوجه شد!!!

طبق آمار رسمی هم اکنون بیش از سه میلیون و نیم دانشجو در مقاطع مختلف و در مراکز مختلف دانشگاهی اعم از پولی و غیر پولی و شبانه و روزانه و کنکوری و غیر کنکوری و...مشغول به تحصیل می باشند و تقریبا سه برابر این آمار دانش آموز در حال کسب دانش و علم می باشند، اصولا در چنین جامعه ای که همه به دنبال دانش افزایی و کسب علم و معرفت هستند می بایست میزان مقالات علمی پژوهشی نیز مناسبت معنی داری با آمار فوق داشته باشد که چنین نیست!!! یا بالاتر از آن میزان سرانه ی مطالعه ی جامعه بایستی نسبتی با آمار مذکور داشته باشد که با دریغ و افسوس باز چنین نیست!!! سهل است که خیل کثیری از دانشجویان حتی با الفبای پژوهش و مطالعه ی صحیح بیگانه اند و با این حساب تکلیف دانش آموزان از پیش مشخص است، اما متاسفانه بنا به دلایلی نامعلوم هیچ کس هم جرات ابراز واقعیات را ندارد!!!

در سال های اخیر تکاپوی عجیبی بین بعضی ها برای تبدیل کیفیت به کمیت به وجود آمده است که پی آمد آن افزایش صوری مقالات آی اس آی فاقد روح پژوهش و عمق اندیشه و یافته های نو علمی است.

رشد سطحی و فریبنده ی آمار و ارقام که با علم ناب مشتبه می شود از ویژگی های این تکاپوی بی نتیجه و پوچ می باشد. عدم ارائه ی دیدگاه های جدید علمی و معرفتی و جامعه شناختی و روانشناختی و ... مصداق دیگر این نعل وارونه زدن هامی باشد!!!

خرید و فروش مقالات علمی و پایان نامه های دوره های دکتری و کارشناسی ارشد از مصادیق بارز فساد پژوهشی است که هیچکس به فکر مقابله با این پدیده ی شوم و ویرانگر نیست که نتنیجه ی قطعی و مسلم آن در پایین ترین سطوح می تواند به ساده اندیشی و سطحی نگری طبقه ی به ظاهر فرهیخته ی جامعه یعنی دانشجویان انجامیده و در دراز مدت به افول علمی ناخواسته بینجامد!

امروزه جایگزینی شبه علم به جای دانش ناب و عالم نمایان به جای دانشمندان واقعی و اندیشمندان اصیل و کاردان، پاشنه ی آشیل و چشم اسفندیار مجامع علمی کشور می باشد که باید آسیب شناسی جدی شده و راهکارهای صحیح اندیشیده شود تا...

اکنون بر مسئولین مراکز پژوهشی بی شمار و متولیان کثیر امور علم و اندیشه ی جامعه است که به جای برگزاری کلیشه ای هفته های پژوهش و انتخاب پژوهشگران نمونه_ که در عمل صد نفرشان به اندازه ی یک فوتبالیست لیگ برتری حقوق و دستمزد و حق التحقیق نمی گیرند!!!_ و همایش و... به این سؤالات اساسی پاسخ دهند که؛

در ذهن یک پژوهشگر ایرانی چه می گذرد؟ یک پژوهشگر ایرانی به چه پایه از علم و معرفت و یافته های جدید علمی و...دست یاقته است؟ چرا مدرک در جایگاه درک و ادراک نشسته است؟ سیستم آموزشی کشور تا چه اندازه جوابگوی نیازهای علمی و فکری و فرهنگی و هنری و اقتصادی و سیاسی و ... کشور می باشد؟ کدام دست های پنهان و مرموز روح و ریشه ی پرسش گری را در این دیار خشکانده است؟ از چه دوره ای واقع بینی جای خود را به خوش بینی ساده لوحانه و یا بدبینی تیره دلانه سپرده است؟ چگونه می توان علم را با عمل قرین نمود؟ پژوهش در عمل به چه معناست و سهم پژوهش در ساختار نظام آموزسی ما چه اندازه است؟ سهم آموزش و پرورش به عنوان اصلی ترین متولی امر تعلیم و تربیت در پرورش پژوهشگران چه اندازه می باشد؟ جایگاه پژوهش در آموزش و پرورش کجاست؟ یک معلم پژوهشگر با سایر معلمان چه تفاوت های معناداری دارد؟! یک دانش آموز پژوهشگر با سایر دانش آموزان چه فرقی دارد؟ چگونه است که از سیستم آموزش مکتب خانه ای ابن سیناها و ابوریحان ها و خوارزمی ها و مولوی ها و حافظ ها و خیام ها و ... بر خاسته اند اما این سیستم امروزی با همه ی یال و کوپالش عقیم مانده است؟! یک استاد دانشگاه پژوهشگر تا چه اندازه تجربیات خود را به دانشجویانش انتقال می دهد؟ سهم ایده پردازی و ارائه ی دیدگاه های نو علمی و فلسفی و جامعه شناختی و اقتصادی و سیاسی و ...ایرانیان به جهان چه اندازه است؟ چرا علوم انسانی در ایران مغفول واقع شده است و دچار نازایی دراز مدت گردیده است؟ و صدها پرسش دیگر از این دست ...

تا بیش از این دیر نشده است باید آستین ها را بالا زد و یک خانه تکانی فکری اساسی بنیادی کرد چرا که تنها از این طریق است که هر کس به فراخور توانایی های فردی و تخصص علمی و تعهد اخلاقی خود جایگاه واقعی اش را خواهد یافت!!!

البته طرح این مباحث به منزله ی نادیده گرفتن زحمات و خدمات شبانه روزی آن عده ی اندک از اهل علم و فکر و اندیشه نیست که در خلوت خود با خلوص و شور و عشق تمام بی توجه به توجهات ظاهری بعضی ها به کار استخوان سوز خود می پردازند. بلکه مراد توجه دادن به این نکته ی اساسی است که مبادا باز هم به قول قدیمی ها نام کور و کر و ترسو را عین الله و سمیع الله و هیبت الله بگذارند! و نام کچل و شل را زلفعلی و قدمعلی و بالاتر از آن لال و الکن را لسان الملک و فصیح الزمان بنامند و جای لعل را خزف بگیرد، همین!!!

..........................

................

.........